|
|
ciekawostki
> Etykietka wina
> Pochwała wina
> Wino:
kraje i szczepy
Etykietka wina
>
do góry
Pochwała wina
Żaden inny alkohol nie cieszy się taką sławą, jak wino.
O wyjątkowości napoju z poddanych
fermentacji winogron przesądziły nie tylko jego walory smakowe. Dużą
rolę w rozsławieniu wina odegrały dwie zupełnie różne grupy:
duchowni i artyści.
Wino towarzyszy ludziom od najdawniejszych czasów. Od tysiącleci
napój ów zbiera pochwały nie tylko za swój smak, ale również za
wpływ, jaki wywiera na pozostałe zmysły: wzrok i węch, a także na
pamięć i wyobraźnię. Z tego powodu wino uważa się za substancję
znacznie szlachetniejszą od pozostałych alkoholi.
Wino odurza, rozprasza i pozwala pijącemu oderwać się od
codzienności. Paradoksalnie może dodatnio wpłynąć na jego moce
intelektualne. Spożywanie wina często wywołuje w pijącym stany
wewnętrznego niepokoju i sprawia, że z większą ostrością patrzy on
na swoje życie.
Lampka wina może być przyjemnością, zwyczajem, koniecznością, ale
również „rytuałem przejścia” – pierwszym „dorosłym” doświadczeniem.
Wino od wieków spełnia ważną rolę w rozmaitych praktykach
religijnych i obrzędach inicjacyjnych. Ceniono je za wywoływanie
euforii, szczęścia i uczucia triumfu. W antycznej Grecji to bóg wina
Dionizos kroczył na czele radosnego korowodu. Ten sam stan upojenia
przypisywano poetom, którzy swe natchnienie i genialne dzieła mieli
zawdzięczać dionizyjskiej łasce.
Związki wina z literaturą są szeroko udokumentowane. Chociaż nie
potrafimy sprawdzić, które z dzieł powstały pod wpływem alkoholowego
upojenia, możemy podejrzewać, że jest ich niemało. Najwybitniejsi
poeci i pisarze, znani ze swej słabości do mocnych trunków (wśród
nich François Villon, Charles Baudelaire, Edgar Alan Poe, Paul
Verlaine, James Joyce, Samuel Beckett, Ernest Hemingway, Francis
Scott Fitzgerald, Dylan Thomas) z pewnością nieraz zasiadali do
pisania po kieliszku albo na okrutnym kacu.
W tej grupie na wyróżnienie zasługuje Malcolm Lowry. Ten angielski
powieściopisarz nie tylko tworzył pod wpływem alkoholu (którego
niemal wszystkie rodzaje przetestował osobiście), ale również
chętnie o nim pisał. Jego książka „Pod wulkanem” mówi o tym, jak pod
wpływem ginu, whisky lub mezcalu bohater odkrywa najciemniejsze
strony własnej osobowości.
Jednak wśród innych alkoholi wino nie znajdzie sobie godnego siebie
rywala. W czym tkwi jego tajemnica? Być może w zróżnicowanym smaku,
o którym decyduje tak wiele rozmaitych czynników. Koneserzy dobrze
wiedzą, w jak wielkim stopniu aromat wina zależy od klimatu, w jakim
dojrzewają winogrona, od rodzaju gleby, ilości opadów i wieku
roślin. Warto wspomnieć, że winorośl występuje w 5 tysiącach odmian,
chociaż nie wszystkie nadają się do produkcji alkoholu.
O nobilitacji wina zadecydowała również jego historia. Tak surowy i
obfitujący w zakazy katolicyzm o winie wyrażał się zawsze z
najwyższym szacunkiem. Ów napój, symbolizujący krew Chrystusa miał
nie tylko wzmacniać człowieka wewnętrznie, ale również wynosił jego
duszę pod niebiosa, gdzie Bóg pozwalał jej wypocząć. Duży wkład w
upowszechnienie wina mieli mnisi. Cystersi, znani ze swej formuły
„ora et labora” (módl się i pracuj), wśród licznych obowiązków
znajdowali też czas na uprawę winnej winorośli. Starannie
selekcjonowali rośliny, odpowiednio dobierali działki pod ich upraw
i otaczali je murkami, by ochronić je przed kaprysami pogody. W
historii wina wielką rolę odegrał także mnich z Szampanii, Dom
Perignon. A wina z regionu Rioja nie byłyby tym, czym są bez pracy
średniowiecznych hiszpańskich kleryków.
>
do góry
Wino: kraje i szczepy
Argentyna
W
Argentynie
nie ma miejsca na winiarstwo garażowe. To kraj ogromnych, idących w
tysiące hektarów latyfundiów. A wszystko jest nowe: gigantyczne
hacjendy-winiarnie, nowo obsadzone pola, instalacje nawadniające,
maszyny i piwnice z tysiącami beczek. Mendoza to główny
rozgrywający argentyńskiego winiarstwa, pokrywający winnicami niemal
150 tysięcy hektarów. Jej terytorium jest tak wielkie, a
poszczególne części tak zróżnicowane, że winiarze aktualnie starają
się na etykietach swoich win umieszczać ich dokładne nazwy, by
ułatwić konsumentowi orientację w zawartości butelki przed jej
zakupem. Generalnie Mendoza dominuje ogólną produkcję win
argentyńskich. Najbardziej pożądanym i rozpoznawalnym winem Mendozy
jest Malbec, który przywędrował tu z południowej Francji i odnalazł
w tutejszym klimacie idealne warunki wzrostu. Istotną rolę odgrywa
tu Cabernet Sauvignon i Syrah, oraz iberyjskie Tempranillo. Lista
jest o wiele dłuższa i odzwierciedla wpływy kultur różnych narodów,
które napływały do Argentyny przez wieki. Odmianą białą, którą
region szczyci się najbardziej, jest rodzime Torrontes, dające
lekkie, owocowe wina o przyjemnej kwasowości. Jednak najczęściej
sadzoną odmianą jest hiszpański Pedro Jimenez, a zaraz po nich
Chardonnay, a lista wszystkich odmian białych jest równie długa i
zróżnicowana, jak lista gron czerwonych.
Australia
W
Australii
dominują gigantyczne koncerny, choć jest i miejsce dla małych firm.
Największą siłą winiarstwa
australijskiego jest bez wątpienia jego nowoczesność i prostota.
Australijską
filozofią jest wyrób win jak najbardziej oddających charakter
poszczególnych odmian, uprawianych na danej glebie i w konkretnym
klimacie.
-
Barossa Valley
/
To przede
wszystkim najlepsze w Australii, o ile nie na świecie, Shiraz.
Barossa słynie także z wybornych, tęgich Rieslingów, jednak
dominującymi szczepami białymi są Chardonnay i Semmilion.
-
South Australia / To ogromny
region winiarski, który dostarcza połowę ogólnej produkcji kraju.
Najważniejszymi szczepami czerwonymi w całym regionie są Shiraz,
Cabernet Sauvignon, Merlot i Grenache, a białymi Riesling, Semillon,
Chardonnay.
Bułgaria
Nie
ma na świecie kraju, które mogłyby się poszczycić tak wielką i długą
tradycją winiarską jak Bułgaria– to bez wątpienia jeden z
najstarszych krajów winiarskich na świecie.
Większość
win bułgarskich
to wina czerwone. Region Subbałkański to ta część Bułgarii, którą
często nazywa się Doliną Róż. Głównym powodem dumy jest wino Misket
i Chardonnay. W części Zachodniej odnajdziemy Sliven, słynący z
produkcji najlepszych bułgarskich Muscat, Cabernet Sauvignon,
Kadarki i Merlot. Na uwagę zasługuje też Slavyantsi, które dzięki
licznym inwestycjom zagranicznym w ostatnich latach, notuje znaczny
wzrost produkcji i jakości swoich win.
Chile
Kluczem do sukcesu chilijskiego winiarstwa jest
prostota, dobra jakość i niewygórowana cena.
Zdecydowana większość
win chilijskich
to produkty odmianowe, łatwo zdobywające kolejne rynki znanymi na
całym świecie nazwami szczepów, świeżością, owocowością i stałą
jakością.
Cabernet, Carmenere,
Merlot i Syrah, charakteryzujące się solidną strukturą tanin
bogactwem smaku oraz Chardonay to podstawa dla win chilijskich.
Valle Central
- Dolina Centralna to największy organizm winiarski
Chile.
Francja
Dlaczego
Francja
jest uważana za lidera w świecie
wina
i producenta najlepszych win? To proste - nawet jeśli dziś już oba
powyższe stwierdzenia nie do końca są prawdziwe - bo typologicznie
wszystkie rodzaje win robionych na świecie wywodzą się z
Francji;
bo wszystkie najlepsze odmiany (z wyjątkiem rieslinga) także
pochodzą stąd; bo tu opracowano lub zainicjowano wszystkie metody
wytwarzania win, używane dziś na świecie; wreszcie, bo na tutejszym
prawodawstwie opierają się systemy apelacyjne stosowane na obu
półkulach globu. To tutaj przez dwa tysiące lat udało się dobrać
najlepsze szczepy do właściwych siedlisk.
-
Alzacja / Położona
przy granicy niemiecko
francuskiej, słynie z najlepszych na Świecie;
Pinot Gris i Pinot Blanc, po
aromatyczne i zapadające bez trudu w pamięci Muscat i
Gewurztraminer.
-
Bordeaux /
Najsłynniejszy
region produkcji win we Francji, oferujący najbardziej
różnorodną paletę win. Z ponad 113 000 hektarów winnic otrzymuje
się około 5 500 000 hektolitrów wina. Bordeaux wytwarza 10%
całej francuskiej produkcji
tego szlachetnego trunku. Specyfiką
regionu jest subtelne łączenie poszczególnych szczepów i
cieszący się respektem na całym świecie wzorcowy sposób
prowadzenia winnic. Wszystkie wina produkowane w Bordeaux
podlegają systemowi klasyfikacji Appellation d'Origine Controlee
(AOC), będącej gwarantem wysokiej jakości. Najważniejsze gminy
regionu Bordeaux to: Medoc, Saint Emilion, Pomerol, Graves i
Entre Deux Mers.
-
Burgundia /
Prawdziwa przeciwwaga i jedyny konkurent
dorównujący renomą i klasą win Bordeaux. Burgundy, oparte
głównie na szczepach Chardonnay i Pinot Noir.
Białej Aligote i czerwonego Gamay,
zdominowało najbardziej południową część regionu – granitowe
Beaujolais. Najważniejszymi
elementami Burgundii, są: wapienne Chablis, słynne Cote d’Or,
Cote de Beaune, dające najlepsze białe wina regionu, oraz Cote
de Nuits, które słynie z kolei z win czerwonych, a potem Cote
Chalonnaise i Maconaisse i Beaujolais. System klasyfikacji w
regionie jest dużo prostszy niż w Bordeaux, i dzieli się na
parcele „zwykłe”, „Premier Cru” i „Grand Cru”.
-
Dolina Loary
/ To przede wszystkim przepiękne zamki i zróżnicowane wina
wielkiej klasy, Sancerre i Pouilly-Fume, które są protoplastami
wszystkich win Sauvignon Blanc czy ciekawie pachnący Muscadet.
Czerwone wina Loary, budowane są na krzepkim i ciemnym Cabernet
Franc, Saumur-Champigny i Chinon, czy zrodzone z Pinot Noir.
-
Dolina Rodanu
(Cotes
du Rhone)
/ Niby jedna nazwa regionu, ale jakże odmienne jego dwie części.
Północna część doliny zdominowana jest słynnego Syrah. W
apelacji Hermitage jedne z najlepszych na świecie. Wiodącym
winem białym tej części doliny jest Condrieu, zawdzięczające
swój niepowtarzalny styl odmianie Viognier. Południowa z głównym
szczepem w różnych kolorach gron, krągły i smakowity Grenache.
Jednak uprawia się tu jeszcze aż 27 innych odmian, zestawianych
ze sobą w różnych konfiguracjach, w zależności od gminy. Gwiazdą
południa jest Chateauneuf du Pape, lecz wręcz nie wypada nie
wspomnieć choćby o Gigondas i chyba najlepszym różowym winie
świata, które powstaje w położonej po drugiej stronie rzeki
gminie Tavel.
-
Langwedocja /
Nazywana „Nowym Światem” wysyłania w świat wiele
wspaniałych, nowoczesnych białych i czerwonych win odmianowych
takich jak Minervois, Faugieres czy
Saint-Chinian, których wina tradycyjnie zestawiano z kilku
odmian. Prym w tym regionie wiodą Syrah, Cinsault, Mourvedre.
-
Prowansja /
Rozciągnięta nad Lazurowym Wybrzeżem
znana od wieków jako producent
wspaniałych win różowych.
Najczęściej sadzonymi odmianami czerwonymi są Cinsault i
Grenache, a w ślad za nimi podążają Syrah, Mourverdre i Fuella.
Odmianami
białymi, które znajdziemy w regionie są przede wszystkim Rolle i
Chardonnay.
-
Szampania /
Najbardziej wysunięte na północ winnice Francji i
Europy, dające wina najwyższej jakości. Któż by się spodziewał,
że wiotkie i kwasowe lokalne wina będą w stanie zaoferować
światu tak skomplikowany a zarazem radosny napój, jakim jest
szampan, którego nazwa była pierwszą w historii świata win marką
chronioną prawnie. Lokalne winnice, wśród których wiele posiada
status „Grand Cru”, obsadzone są przede wszystkim trzema
szczepami dzielonymi razem z Burgundią. Chardonnay daje
tutejszym winom kręgosłup, Pinot Noir i Pinot Meunier – ciało i
owocowa nutę. Najlepsze szampany potrafią być zestawione nawet
ze 120 różnych win bazowych, by po drugiej fermentacji
przeprowadzonej wewnątrz butelki, latami dojrzewać z osadem w
piwnicach domów szampańskich rozsianych wokół Reims i Epernay.
Gdy już są gotowe, potrafią zawrócić w głowie- bądź milionami
żywych bąbelków, bądź czasami ceną… Ale czy jest lepsze
antidotum na „całe zło”?
Grecja
Grecja jest uważana za kolebkę europejskiego
winiarstwa. Tradycja uprawy winorośli i wytwarzania wina liczy sobie
około czterech tysięcy lat. Dzisiaj w Grecji produkuje się rocznie
około pół miliarda litrów wina rocznie. Greckie wina można określić
jako bardzo zróżnicowane głównie ze względu na różne typy regionów z
których pochodzą. Wina wytwarzane są z antycznych oryginalnie
greckich szczepów takich jak: Muscat i Malvasia, Assyrtiko,
Aghiorghitiko czyli św. Jerzy, Avgoustiati, Mavrodaphne.
Charakterystycznym winem produkowanych tylko na tych terenach jest
retsina – wino z dodatkiem żywicy sosnowej pozostawiającej
specyficzny aromat. Grecja słynie z wytwarzania win słodkich i
półsłodkich.
Hiszpania
Blisko połowa winnic krajów Unii Europejskiej
znajduje się w Hiszpanii, ale nie oznacza to, że z tego kraju
pochodzi połowa unijnego wina. Nie znaczy to także, że wizerunek
Hiszpanii, gdzie poza sherry, Rioją, czy Cavą można jedynie dostać
wina masowo wyrabiane. Prawda jest inna – Hiszpania to kraj, który
poczynił największe postępy w ostatnich dwudziestu latach.
Andaluzja jest
największym producentem wina w europie a nazwy win, które tam
powstają, każą nabrać szacunku dla tego regionu. Wystarczy choćby
wspomnieć Sherry od lekkiego, idealnego na upalne dni Fino, aż po
cudowną ambrozję jaką są wina Pedro Ximenez. Kolejnym klejnotem
andaluzyjskiej ziemi jest niepowtarzalna i wyjątkowa w smaku Malaga,
której każdy miłośnik wina przynajmniej raz w życiu powinien
skosztować.
-
Castilla La Mancha /
Region winiarski, położony na południe i wschód
od Madrytu. Ponad 180 tysięcy hektarów winnic, obsadzonych
głównie białą odmianą Airen.
Oprócz Airen,
wykorzystuje się do produkcji win dużą liczbę różnorodnych
odmian lokalnych i importowanych z Francji, ale także innych
krajów.
-
Castilla Leon /
W
jego granicach znajdziemy wiele słynnych
apelacji, jak choćby Ribera del Duero i Toro, które specjalizują
się w produkcji dobrze zbudowanych, rasowych win czerwonych, a
także Rueda, wytwarzającą jedne z najpoważniejszych Sauvignon
Blanc na świecie.
-
Comunidad Valenciana /
Rozciągnięta nad wschodnim wybrzeżem Hiszpanii,
kryje w swoim wnętrzu trzy perły Denominacion de Origen:
Walencja, Alicante i Utiel-Requena. Każde z nich specjalizuje
się w produkcji odmiennych win, przy wykorzystaniu mnogich
odmian lokalnych i międzynarodowych, lecz dominującym
szczepem jest tu Bobal. Walencja słynie także z produkcji win
słodkich odmiany Muscat, niezwykle popularnych na całym świecie.
-
Katalonia
/ Swoją odrębność od reszty Hiszpanii zaznacza
również stylem swojego winiarstwa. Prym wiodą za to Carinena,
Garnacha, Syrah i Cabernet Sauvignon, dając winna miękkie, o
bogatej naturze, a w winach Priorato gęste niczym konfitura,
korzenne i świetnie zbalansowane. Inaczej sprawa ma się z
odmianami białymi – Xarel-lo, Macabeo i Viura wyraźnie dominują
nad Chardonnay, Viognier i Sauvignon Blanc, jednak ich
wykorzystanie ogranicza się głównie do win Cava.
-
Navarra
Leżąca
na północny-wschód od Rioja,
słynie ze smacznych win różowych i
czerwonych,
będących efektem łączenia Tampranillo i szczepów
francuskich, a także starzenia w barriques.
-
Rioja /
Region,
położony w północno - środkowej Hiszpanii, to najważniejszy i
najbardziej znany na świecie rejon winiarski tego kraju, słynący
z produkcji wspaniałych win jakościowych. Podstawową odmianą
winogron jest Tempranillo, lecz w znajdziemy tu także wiele
nasadzeń Graciano, Garnacha i Mazuelo, a także białą odmianę
Viura. Region dzieli się na trzy części: Rioja Alavesa, Rioja
Alta oraz Rioja Baja. Czerwone wina Roja kuszą swoją truskawkową
nutą, delikatnymi taninami i niuansami dębiny, która w regionie
jest równie ważna jak same grona. Białe Rioja rzadko zdobywa
należne jej uznanie na rynkach międzynarodowych, ciągle
pozostając w cieniu. Nie jest to do końca słuszne, gdyż Viura
potrafi dać wina przecudne, orzeźwiające i krystaliczne, ale
także świetnie sprawuje się po fermentacji w beczkach dębowych,
nabierając ciała, lecz nie gubiąc świeżości.
Nowa Zelandia
Winnice Nowej Zelandii
rozciągają się od subtropikalnych okolic Auckland na północy, po
odległe o półtora tysiąca kilometrów Central Otago na południu,
gdzie aura przypomina raczej Szampanię lub Nadrenię.
Dziś dwie trzecie winnic uprawia się na
znacznie chłodniejszej Wyspie Południowej. Wpływ morza łagodzi
wahania temperatur, więc winorośl znajduje znakomite warunki nawet
na równinach i niskich pagórkach, na żyznych i wystarczająco
wilgotnych glebach.
Nowa Zelandia,
to przede wszystkim sauvignon blanc, odmiana która zajmuje tam
prawie połowę areału upraw i której znaczenie można porównać chyba
tylko do rieslinga w Niemczech.
Portugalia
Z
czym kojarzą się
wina portugalskie,
bez wątpienia większość odrzekłaby, że z porto.
Portugalia
jest dziś swoistym tyglem i laboratorium winiarskim. Gra idzie o
spór pomiędzy Nowym Światem i wyrobem win odmianowych z
międzynarodowych szczepów, a Starym Światem, czyli trwaniem przy
tradycji, co zasadza się głównie na trzymaniu się lokalnych odmian i
produkcji trunków mieszanych (tzn. z kilku szczepów).
RPA
Do RPA udało
się przyciągnąć zagraniczne inwestycje, zmodernizować firmy
winiarskie lub założyć nowe. Z powodu długich ciepłych lat i
chłodnych, wilgotnych zim, Afryka Południowa wydaje się być darem od
Boga dla producentów wina. Dodatkowo południowo-zachodnie wilgotne
wiatry łagodzą letnie upały. Niemniej duża część obszarów uprawnych
wymaga irygacji. Tradycyjnie RPA jest krajem
win białych,
ale ten obraz bardzo szybko się zmienia. Podobnie jak w innych
krajach Nowego Świata
wina południowoafrykańskie
to przede wszystkim wyroby odmianowe. Wśród win mieszanych
zdecydowanie dominują klasyczne zestawy bordoskie (cabernet
sauvignon, cabernet franc i merlot).
-
Elim / Najbardziej wysunięty na południe region
winiarski RPA. Spotykające się w tym miejscu Oceany: Indyjski i
Atlantycki, są głównymi kreatorami miejscowego klimatu, a
ogromne zróżnicowanie podłóż decyduje o zróżnicowaniu win
pochodzących z poszczególnych winnic. Tak, czy inaczej, Elim
słynie ponad wszystko z wyjątkowych Sauvignon Blanc, których
intensywne, brzoskwiniowe i cytrusowe nuty pomieszane są z tak
pożądanymi w winach tego szczepu aromatami liści porzeczki i
świeżo skoszonej trawy.
-
Stellenbosch / Najliczniej
reprezentowany i najbardziej popularny na świecie obszar
winiarski RPA. Głównym reprezentowanym przez miejscowe wina
kolorem jest czerwony. Świetne, dymne i ostre Shiraz, słone
Cabernet Sauvignon i „zwierzęce” Pinotage są największą chlubą
lokalnego przemysłu winnego. Co raz więcej jednak pojawia się tu
win białych, opartych głównie na paprykowym Sauvignon Blanc,
oleistym i rześkim Viognier i dębowym Chardonnay.
-
Western Cape /
Western Cape pojawia się na etykiecie wina
południowoafrykańskiego, gdy winiarz korzysta z dobrodziejstw
więcej niż jednego Wine of Origin, którego terytorium mieści się
w granicach tego systemu, rozciągającego się wokół Cape Town na
Przylądku dobrej Nadziei. Zbawienny wpływ Oceanu Atlantyckiego
stabilizuje i schładza gorący klimat interioru, pozwalając
gronom spokojnie dojrzewać i koncentrować niezbędne dla ich
jakości cukry oraz, co bardzo ważne, kwasy. Podobne organizmy na
świecie to np. chilijskie Central Valley czy australijska
South-Eastern Australia. Najważniejszymi regionami winiarskimi
dostarczającymi grona i wina w ramach tego organizmu są dobrze
znane i produkujące najlepsze wina kraju regiony Constantia,
Paarl i Stellenbosch, słynące ze swoich uwodzicielskich Muscat,
paprykowych Sauvignon Blanc, pikantnych Chenin Blanc,
intensywnych Pinotage i „naburmuszonych” Shiraz.
Niemcy
Wina niemieckie
w zdecydowanej większości, to najbardziej cenione
wina białe, wyróżniające się lekkością, świeżością, dużą harmonią
smakową i niezwykle bogatym aromatem.
-
Mosel-Saar-Ruwer /
Winnice rozpościerające się w meandrach Mozeli są
jednym z najpiękniejszych widoków, jakie można ujrzeć w
podróżach po regionach winiarskich. Strome, niebezpieczne,
niedostępne dla maszyn, zmuszają do ciężkiej fizycznej pracy,
ale tym samym wielkiej troski i szacunku dla każdego krzewu
rosnącego w pokrytych łupkami winnicach. Łupki, oprócz
życiodajnej rzeki, to drugi skarb regionu. Nagrzewając się w
czasie dnia, w nocy oddając swoją ciepłotę chronią grona przed
chłodem nocy. Głównym klejnotem regionu jest jednak król
wszystkich winorośli – Jego Wysokość Riesling. To właśnie tu
potrafi wyczarować niepowtarzalne wina o tak szerokim spektrum
aromatów, słodyczy i kwasowości. Lekkie, kremowe i czarujące
Kabinett pachnące morelą, w jednej chwili może zmienić się w
rękach modernistycznego winiarza w naładowany alkoholem,
wytrawny do szpiku kości sztylet, serwujący mineralność
przywodzącą na myśl przełykanie rozpuszczonego kawałka podłoża.
A im wyższa klasa wina, różnice mogą być jeszcze wyraźniejsze.
Na szczęście kupując Beerenauslese lub Trockenbeerenauslese
możemy być spokojni – w środku czeka na nas cudowna ambrozja.
-
Pfalz /
Sąsiadujący z Rheingau Palatynat ; najważniejszą
odmianą jest Riesling, którego Pfalz jest drugim producentem w
Niemczech, a zaraz po nim Muller-Thurgau, Weissburgunder (Pinot
Blanc), Sylvaner, Muscat i krzyżówki Kerner i Scheurebe, chętnie
wykorzystywane do uzupełniania lub zastępowania Rieslinga. W
ostatnich latach odnotowuje się duży przyrost nasadzeń rodzimego
szczepu czerwonego, czyli Dornfeldera, który może poszczycić się
czerwonym miąższem, jak i skórką. Jego wina charakteryzują się
ładną, rubinową barwą, niezbyt twardymi taninami i przyjemnym,
owocowym smakiem.
-
Rheingau /
Położone nad prawym brzegiem Renu niedaleko
Moguncji, swoja produkcję dedykuje przede wszystkim Rieslingowi,
który dojrzewając na łagodnych zboczach schodzących do rzeki,
potrafi wyczarować mineralne, alkoholowe wina o stalowym niemal
chłodzie. Innym obliczem lokalnego winiarstwa są wina Pinot Noir,
których jakość i ilość stale wzrasta, stanowiąc już ponad 15%
ogólnej produkcji. Najważniejszymi miastami regionu są Rudesheim
i Geisenheim, w którym swoją siedzibę ma instytut enologiczny.
-
Rheinhessen
/ Znajdujący się po lewej stronie Renu, w pobliżu Moguncji,
największy region winiarski Niemiec, wykorzystuje różnorodne
szczepy: Riesling, Weissburgunder, Muller-Thurgau, Pinot Noir i
Portugieser .Najlepsze wina znajdują się w okolicy miasteczka
Nierstein i leżący nad samym Renem Bingen wokół których swoje
siedziby mają najlepsi lokalni winiarze. Wina Rheinhessen
najczęściej są delikatniejsze i bardziej aromatyczne, a udział
win czerwonych w ogólnej produkcji wynosi ponad 30%.
Węgry
Tak
bardzo kojarzą się z Tokajem i Egri Bikaverem, jednak zmiany jakie
zaszły w latach dziewięćdziesiątych, bazujące na zachodnich
inwestycjach, są gigantyczne, dziś to obszar, który spokojnie
zaliczyć można do dziesiątki najbardziej renomowanych na świecie.
Węgry
należy wymieniać jednym tchem z największymi potęgami - jeśli chodzi
o jakość - na świecie.
-
Tokaj /
Tokaj, rozsiany na 11 wulkanicznych wzgórzach
Zemplen, po latach „PGR-owskiej” skazy odbudował swój prawdziwy
styl i niepowtarzalność win Aszu, jednocześnie dokładając do
nich dwa nowe oblicza regionu: słodkie wina „late harvest” i
wspaniałe, naładowane minerałem i osobowością wina wytrawne.
Jest to zasługa lokalnego klimatu, bazaltowego podłoża i
wyjątkowych w każdym calu odmian: stalowego Furminta i
rozkołysanego aromatami Harslevelu, których połączenia dają
wręcz oszałamiające efekty. Innymi ważnymi gronami regionu są na
pewno także Muscat i Szurkebarat, czyli Pinot Gris, chętnie
używane do produkcji win budujących nową twarz regionu.
-
Villany /
Oferuje dużą różnorodność win czerwonych, a także
białych. Odnajdziemy tu nasadzenia zarówno rdzennego szczepu
Kekfrankos, jak i całej gamy odmian francuskich, wśród których
prym wiodą Cabernet Sauvignon, Pinot Noir i Syrah. Miejscowi
winiarze, uznawani za czołowych dla całych Węgier. Możemy
znaleźć tu wina subtelne i owocowe, ale także bardziej
„wymuskane”, starzone w nowej dębinie i mocno skoncentrowane.
Wina białe idealnie znajdziemy tu zarówno gęste, beczkowe
Chardonnay, jak i rześkie i aromatyczne Harslevelu.
Włochy
Zaletą
włoskiego winiarstwa
jest nie tylko fakt, że Włochy wytwarzają najwięcej wina na świecie,
ale że jest to produkcja chyba najbardziej zróżnicowana. Wynika to z
klimatu, mnogości różnych nisz ekologicznych, czyli siedlisk (terroir)
i mieszaniny rodzimych i światowych odmian.
-
Abruzja /
Rozciągnięte nad Adriatykiem Abruzzo słynie z
odmian: subtelnego białego Trebbiano i dynamicznego czerwonego
Montepulciano, kto nie słyszał o Montepulciano d’Abruzzo –
jednym z najbardziej poszukiwanych win na rynku.
-
Friuli-Venezia Giulia /
Wenecja Julijska, położona pomiędzy Veneto a
granicą ze Słowenią, szturmem wdarła się na salony to region
Włoch oferujący najlepsze i najciekawsze wina białe. Najczęściej
są to wina odmianowe, oparte na lokalnych szczepach Fruliano i
Ribolla Galla, lecz także Sauvignon Blanc, który jest uważany za
szablon włoskiego wina tego szczepu. Znane są również lokalne
wydania Pinot Grigio, Pinot Bianco, Chardonnay i Traminera
śmiało konkurują na arenie międzynarodowej. Czerwone wina
regionu to przede wszystkim antyczne Refosco.
-
Lacjum /
Okalające Rzym Lazio przechodzi właśnie nowy etap
w swojej historii. Znane do tej pory przede wszystkim z Frascati,
w ostatnich latach znacznie podniosło prestiż i jakość swoich
wyrobów przy wykorzystaniu odmian międzynarodowych, niekiedy
zestawiając je z lokalnymi Trebbiano, Malvasia i Rossetto.
-
Lombardia /
Chyba najmniej doceniany region północnych Włoch,
który ma do zaoferowania światu ogromną różnorodność win
wysokiej klasy o najwyższym we Włoszech statusie – DOCG. Znaleźć
tu można wyśmienite wina musujące metody tradycyjnej, uważane za
najlepsze po szampanach. które śmiało mogą konkurować nie tylko
z najbardziej wyszukanymi cuvee prestige, lecz z każdym innym
szampanem.
-
Kalabria /
Górzysta Kalabria, która rozpościera się na samym
południowym krańcu Półwyspu Apenińskiego, kusi konsumentów
krągłymi, jasnymi i smakowitymi winami czerwonymi. Wina te
powstają głownie z odmian lokalnych, takich jak Gaglioppo, Greco
Nero i Nerello Cappuccino, a apelacjami najwyższej próby są tu
Ciro i Lamezia. Wina białe tego regionu są mniej oryginalne i są
oparte na dobrze znanych w innych regionach Włoch odmianach
Trebbiano i Greco Bianco.
-
Piemont /
Piemont od zawsze był uważany za najlepszy region
winiarski Włoch. To właśnie tu mieszka „para królewska”
włoskich win
– Barolo i Barbaresco, które potrafią dojrzewać dekadami
oferując niespotykane w innych winach aromaty, barwę i
strukturę. Razem z całą „świtą” win, które zawdzięczają swój byt
szlachetnej odmianie Nebbiolo, stanowią trzon lokalnego
winiarstwa. W Piemoncie mamy do czynienia z kłopotem bogactwa.
Najlepsze Barbery d’Alba i Asti bez kompleksów mogą konkurować z
wieloma Barolo. Lokalne wina Cabernet Sauvignon, Sauvignon
Blanc, Pinot Noir i Chardonnay to klasa sama w sobie, co nie raz
już udowodniły wygrywając konkursy na najlepsze
wina włoskie
we własnych i ogólnych kategoriach. Jeszcze jedna „perełka” –
czyli Moscato d’Asti. Orzeźwiające, delikatnie słodkie i lekko
musujące potrafi podnieść na duchu bez względu na okoliczności.
-
Toskania /
Toskania bez wątpienia jest razem z Piemontem
najważniejszym i najsłynniejszym regionem Włoch. To tu przecież
powstaje vice-król włoskich win – Brunello di Montalcino swoją
potęgę zawdzięcza tytanicznej pracy winiarzy, i szczepowi
Sangiovese, którego różne twarze zapewniają winom odmienność.
Potrafi być miękkie i owocowe w Maremma, gładkie i subtelne w
Montalcino, lekkie i owocowe w Chianti, skoncentrowane i
pikantne w Montalcino. Osobną kategorią są miejscowe wina IGT,
których najlepsze wydania, nazywane „Supertoskanami”, są
pożądane i rozchwytywane na całym świecie. Wytwarzane z
Sangiovese, ale także odmian pochodzących z Bordeaux, lub będące
zestawami jednych i drugich, nie raz już zostały wybrane
najlepszymi winami świata lub najlepszymi winami świata w swojej
kategorii. Spacer po Florencji i jej enotekach może przyprawić o
zawrót głowy - nigdzie nie spotkamy w jednym miejscu tak długich
list najlepszych win świata.
-
Trentino-Alto Adige / Ponad 90% win powstających
w Trentino-Alto Adige, to wina klasy DOC, co jest swoistym
ewenementem w skali całego kraju. W większości są to wina
odmianowe, niezależnie od koloru. Trentino to podstawowa baza
wina czerwonego a Alto Adige słynie z szerokiej kolekcji odmian
białych. Najważniejszą, choć nie najliczniej reprezentowaną
odmianą białą jest Traminer, który właśnie tu ma swoją ojczyznę.
Nie wolno jednak pominąć całej kolekcji win z odmian Chardonnay,
Sauvignon Blanc, Pinot Bianco i Grigio, ale zwłaszcza czerwonych
win Pinot Noir, chyba najlepszych po za Burgundią.
-
Veneto /
Veneto od zawsze należało do ścisłej czołówki
winiarstwa Italii, a Werona jest jego niepodważalną stolicą. To
w tym mieście co roku odbywają się jedne z największych targów
winiarskich świata – Vinitaly. W Veneto znajdziemy ogromną
różnorodność gron, w większości autochtonicznych. Młodzieńcze
oblicze regionu kreuje odmiana Prosecco, z której lokalni
winiarze wytwarzają najpopularniejsze włoskie wino musujące,
osiągające coraz wyższą jakoś. Odmiany Garganega i Trebbiano
odpowiadają z kolei za najbardziej rozpoznawalne białe wino
kraju, Soave oraz Bianco di Custoza. Największym jednak skarbem
regionu są szczepy czerwone Corvina, Rondinella, Molinara i cały
szereg innych lokalnych odmian, używanych do produkcji lekkich
Bardolino, smakowitych Valpolicella, a przede wszystkim
wytrawnego Amarone, produkowanego z gron podsuszonych przed
fermentacją. Werończycy zresztą metodę suszenia opanowali do
perfekcji, uzyskując dzięki niej słodkie wina Recioto, zarówno w
Soave jak i w Valpolicella.
-
Umbria / Umbria leży w samym sercu tutejsze
winnice zajmują 16 500 hektarów. W całym obrazie winiarstwa
włoskiego Umbria odgrywa dość skromną rolę, choć Etruskowie
produkowali tu wina jeszcze przed pojawieniem się Rzymian.
Region wytwarza przeważnie wina białe, z których najbardziej
znanym jest Orvieto. Aktualne czasy przynoszą także świetne
Chardonnay i Sauvignon Blanc, a także Grechetto. Czerwone wina
Umbrii to w pierwszym rzędzie gęste i mocne Sagrantino di
Montefalco, które jest jednym z najcięższych win czerwonych,
jakie są obecnie produkowane.
Stany Zjednoczone
Stany Zjednoczone
kojarzą się winiarsko głównie z Kalifornią. Nie bez przyczyny
zresztą -znakomita większość produkcji wina kraju pochodzi właśnie z
tego stanu. Jednak niemal w każdym stanie znajdziemy winnice. Stany
niewątpliwe kojarzą się głównie z odmianami francuskimi, jednak w
ostatnich latach odmiany pochodzące z Burgundii i Bordeaux są
stopniowo równoważone przez odmiany rodańskie i włoskie, bardzo
popularne w ostatnich latach szczególnie w Kalifornii. Pojedynczą
gwiazdą wśród szczepów jest Zinfandel, zwany tu Zin-em, którego wina
są niezmiernie popularne wśród klientów na całym świecie.
Najważniejszą nową propozycją
winiarstwa USA
są jednak
wina ze stanów
Oregon i Washington. Pinot Noir z Oregonu jest uważany za jeden z
najlepszych na świecie. Za to Washington okazał się świetnym
siedliskiem dla Merlot i Syrah, potrafiącym jak niewiele innych na
świecie zachować charakter pierwowzoru i ekspresję owocu. Tak, czy
inaczej, Stany Zjednoczone oferują z każdym rokiem wina
reprezentujące nowe style i regiony, i na pewno warto się im
przyglądać z większą uwagą.
-
California / Nie ma żadnego błędu w twierdzeniu,
że wina amerykańskie to wina kalifornijskie. Około 95% win
produkowanych w Stanach Zjednoczonych pochodzi właśnie z tego
stanu. Fenomen kalifornijskiego winiarstwa tłumaczy się
specyfiką lokalnego klimatu. Ogólnie jest tam cieplej niż w
Europie, ale ten rozległy obszar, oprócz tego, że obejmuje aż 5
stref klimatycznych, jest mocno pofałdowany. Powoduje to, że
niektóre okolice są równie chłodne, jak północna Burgundia czy
Szampania, inne zaś równie ciepłe, jak Dolina Rodanu, Włochy,
Hiszpania czy Portugalia. Dominuje tu produkcja masowa i
działają największe koncerny winiarskie na świecie. Kalifornia
to także obszar wielkich eksperymentów winiarskich, braku typowo
europejskich ograniczeń co do wyboru sadzonych odmian, miejsca
ich uprawy, czy też swobody w dziedzinie sposobu upraw, irygacji
winnic, winifikacji i dojrzewania wina. Ta dowolność sprawia, że
z roku na rok gwałtownie, jak na winiarstwo, zmienia się obszar
upraw czy preferencje dotyczące różnych odmian winogron.
-
Oregon /
Jeden z trzech kluczowych regionów winiarskich
Stanów Zjednoczonych, Oregon jest w stanie poza Europą dać tak
fascynujące i subtelne Pinot Noir jakie znajdziemy w Burgundii.
Winiarze burgundzcy właśnie tu ulokowali swoje nowe projekty,
naturalną więc konsekwencją takiego stanu rzeczy jest obecność
Chardonnay i dominacja tego szczepu wśród odmian białych. Sam
region jest jeszcze organizmem młodym, w którym notuje się
szybki przyrost areału winnic, których aktualnie jest około 15
tysięcy hektarów.
>
do góry
|
